Festiwal Wyspy Bolko
W 2023 roku Galeria Sztuki Współczesnej w Opolu realizuje kilkumiesięczny festiwal sztuk wizualnych i natury, ukazujący problematykę Wyspy Bolko, w tym rzeki Odry
Program, ułożony według miesięcy, znajduje się poniżej
Wyspa Bolko to wyjątkowe miejsce na mapie Opola — teren zielony wyznaczony przez rzekę Odrę, kanał Ulgi oraz pozostałość kanału Wińskiego (w rzeczywistości miejsce to nie jest prawdziwą wyspą), posiadający swoją długą historię. Nazwa miejsca zmieniała się przez lata (Kępa, Las Minorytów, Bolkowska Kępa, Bolko-Insel). Ostatecznie w XXI wieku Rada Miasta Opola zatwierdziła obowiązującą obecnie nazwę "Wyspa Bolko".
Na początku XX wieku teren ten zakupiło miasto z przeznaczeniem na urządzenie parku miejskiego, który oddano do użytku w 1913 roku jako odpowiedź na brak miejsca rekreacji w rozrastającym się, przemysłowym Opolu przełomu XIX i XX wieku. Decyzja ówczesnych włodarzy stolicy regionu, wpisuje się w ogólnoeuropejski trend tworzenia terenów zielonych w miastach; ponadto powodowana była przez zauważalne w Opolu zagrożenie dla zdrowia jego mieszkańców. Pyły oraz zanieczyszczone powietrze pochodzące z kominów licznych wtedy cementowni, browarów i mniejszych fabryk — były przyczynkiem do podjęcia decyzji o budowie nowoczesnego miejsca odpoczynku, dającego wytchnienie mieszkańcom regionu. Park został zaprojektowany przez miejskiego ogrodnika Andreasa Ulbricha w stylu ogrodu angielskiego. W późniejszym okresie na wyspie utworzono zoo (lata 30. XX wieku) i zbudowano most (do lat 30. XX działał tu prom).
Obecnie, w XXI wieku, widzimy założenie parkowe Wyspy Bolko w jego pełnej okazałości — podziwiamy stuletnie drzewa, odpoczywamy nad stawkiem parkowym i na brzegach Odry, wsłuchujemy się w śpiew ptaków, spacerujemy ścieżkami odkrywającymi przed nami osie widokowe kierujące nasz wzrok na kolejne kaskady drzew i krzewów. W 2013 roku, w miejscu przedwojennej kawiarni, zbudowano nową — w duchu architektury modernistycznej — Laba stała się popularnym miejscem weekendowych spotkań. Mieszkańcy miasta nie wyobrażają sobie Opola bez zielonych zakątków Wyspy Bolko.
Galeria Sztuki Współczesnej wraz z artystkami i artystami chce przyjrzeć się miejskiemu „parkowi na wyspie” — poznać jego historię oraz aktualne problemy. Wyspa Bolko jak w soczewce skupia problematykę zmian klimatycznych oraz dynamikę potrzeb społecznych ludzi na całym świecie: umierania ekosystemów rzek, suszy, braku opadów atmosferycznych (szczególnie zimą), gwałtownych wichur łamiących najstarsze drzewa, zanieczyszczenia światłem, uporczywego hałasu samochodów oraz coraz wyraźniej rysującej się potrzeby naturalnego odpoczynku mieszkańców betonowych miast, tęskniących za przyrodą…
W 2023 roku chcemy wspólnie z mieszkańcami Opola oraz ekologami i ekolożkami spacerować po wyspie i wzdłuż Odry . Zapytać architektów i architektki, jak w XXI wieku myśli się o projektowaniu nowoczesnych przestrzeni rekreacji w mieście. Stworzyć wspólnie z młodymi artystkami i artystami projekty zadające pytania o sytuację klimatyczną na świecie (i w Opolu) oraz stawiające pytanie o to, jak odpoczywać i ratować swoje zdrowie (psychiczne) w XXI wieku. Wreszcie pragniemy zaprosić twórców i twórczynie spoza Opola na rezydencje artystyczne, których tematem będzie Wyspa Bolko.
- kuratorka projektu: Agnieszka Dela-Kropiowska
- współpraca: Marta Miś
Program
Wiosna z historią i naturą
- 25.04 (wtorek), g. 17.30
inauguracja FESTIWALU WYSPY BOLKO
spacer Historia i przyroda Wyspy Bolko
prowadzenie: Krystyna Słodczyk
zbiórka przy moście im. Ireny Sendlerowej (od strony Bolko)
finał spaceru w Kawiarni Laba – oficjalny toast za Wyspę! - 26.04 (środa), g. 17.30
warsztaty dla dzieci Odra to żywy organizm
organizator: Stowarzyszenie Przyrodniczo-Kulturalne „Pod Prąd”
sala dolna GSW | wstęp wolny - 27.04 (czwartek), g. 17.30, cz.1
warsztaty otwarte Odro, moja przyjaciółko
wspólne przygotowywanie transparentów
prowadzenie: Natalia Nosova, Justyna Oleksy
sala dolna GSW | wstęp wolny - 28.04 (piątek), g. 17.30, cz.2
warsztaty otwarte Odro, moja przyjaciółko
i wspólne przygotowywanie transparentów
prowadzenie: Natalia Nosova
sala dolna GSW | wstęp wolny - 29.04 (sobota), g. 17.00
Marsz dla Odry
organizator: Stowarzyszenie Przyrodniczo-Kulturalne „Pod Prąd”
zbiórka przy moście kolejowym na Nadodrzu - 11.05 (czwartek), g. 18.00
wykład Odra słono płaci za nasze czyny
- czyli o tym, dlaczego z naszą rzeką jest źle i jak można to zmienić
Prowadzenie: Grzegorz Oloś
sala dolna GSW | wstęp wolny - 18.05 (czwartek), g. 18.00
spacer Mieszkańcy odrzańskich brzegów
- czyli pogawędka o ciekawych gatunkach roślin i zwierząt
Prowadzenie: Grzegorz Oloś
Zbiórka przy Moście im. Ireny Sendlerowej (od strony Bolko)
Czerwiec ze sztuką i naturą
- 3. 06 (sobota)
ŚNIADANIE NA TRAWIE
Działania performatywne z okazji urodzin Parku Miejskiego w Opolu
9.00 — Powitanie słońca. Joga oraz medytacja z Instytutem Ćwiczeń Psychofizycznych Zen
10.00 — Bolko. Wspólny język. Warsztaty choreograficzne z Justyną Oleksy
11.30 — poczęstunek przygotowany przez Klubokawiarnię Laba oraz wspólne piknikowanie na trawie
Co zabrać? Kocyk i przekąski piknikowe.
Gdzie? Polana obok górki saneczkowej (blisko stawu parkowego oraz klubokawiarni Laba), w razie deszczu — Klubokawiarnia Laba (namioty/parasole przed wejściem).
- 15.06 (czwartek), g.18.00
Wykład: Historia i współczesność parków miejskich
prowadzenie: dr hab. inż. arch. Justyna Kleszcz
sala dolna GSW | wstęp wolny
- 22.06 (czwartek), g. 16.00
Spacer: Historia parku miejskiego na wyspie
prowadzenie: Agnieszka Dela-Kropiowska
tłumaczenie PJM: Iwona Błaszczyk
(spacer dedykowany osobom Głuchym)
zbiórka: Most im. Ireny Sendlerowej, od strony Wyspy Bolko
- 23.06 (piątek)
NOC KULTURY NA WYSPIE BOLKO
Galeria M, ul. Powstańców Śląskich 19
19.00 — otwarcie wystawy pt. Love Island autorstwa studentów i studentek III roku studiów licencjackich Wydziału Sztuki Uniwersytetu Opolskiego. Działania zrealizowane w ramach zajęć Projekty artystyczne w przestrzeni społecznej.
Klubokawiarnia Laba, Wyspa Bolko
21.30 — otwarcie multimedialna wystawy pt. Przesilenie autorstwa studentek i studentów I roku studiów magisterskich z pracowni multimediów Wydziału Sztuki Uniwersytetu Opolskiego.
22.00 — pokaz animacji pt. Wyspa autorstwa studentek i studentów II roku studiów licencjackich z pracowni multimediów Wydziału Sztuki Uniwersytetu Opolskiego.
- 29.06 (czwartek), g. 16.00
Spacer: Ogród zoologiczny w Opolu. Harmonia natury i architektury
powadzenie: dr hab. inż. arch. Monika Adamska
Obowiązują zapisy drogą mailową: adelakropiowska@galeriaopole.pl. Liczba miejsc ograniczona. Uczestnicy otrzymają szczegółowe informacje.
Lato z wystawą oraz rezydencjami artystycznymi na wyspie
- 11.08 - 17.09
Wystawa Aleksandry Zapotocznej
"Zielona apteczka Śródmieścia"
Galeria Aneks GSW - 16.08 - 20.08
Rezydencje artystyczne na Wyspie Bolko
Artysta: Krzysztof Maniak
relacje z pobytu na IG @gswopole - 11.09 - 17.09
Rezydencje artystyczne na Wyspie Bolko
Artystka: Izabela Robakowska
relacje z pobytu na IG @gswopole
- 13. 10
Prezentacja filmu wideo autorstwa Pauliny Ptaszyńskiej w nawiązaniu do Wyspy Bolko
Grudzień
- wystawa Krzysztofa Maniaka w Aneksie GSW
Harmonogram spotkań poniżej